Motorlu araçların yarattığı çevre kirliliğini ölçmek amacıyla kar amacı gütmeyen EMBARQ ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi bir proje başlattı. Yurtdışından 7 bilim adamının katıldığı çalışmada 140 aracın hareket halinde egzoz gazlarının ölçümü yapıldı.
EMBARQ (Dünya Kaynak Enstitüsüne bağlı Sürdürülebilir Ulaşım Merkezi - Türkiye) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi "Temiz Yakıt/Temiz Araç Projesi"ni 30 Ekim'de başlattı. "Temiz Yakıt/Temiz Araç Projesinin" amacı İstanbul'da ulaşımdan kaynaklanan hava kirliliğinin boyutları konusunda bilgi toplamak, daha sonra bu bilgileri kullanarak bilimsel dayanakları olan hava kalitesi ve ulaşım politikalarının oluşturulmasını sağlamak. Projenin ilk etabı olan ulaşımdan kaynaklanan emisyon envanter çalışması 30 Ekim-17 Kasım arası Edirnekapı'daki Zabıta Motorlu Araçlar Amirliğin'de yapıldı. ABD'den 3, Şili'den 3 ve Çin'den 1 bilim adamının katıldığı çalışmada kullanılan tüm aletler yurt dışından getirildi. Yurt dışından gelen uzmanların ve ekipmanın giderleri Shell gibi dünya devlerinin desteklediği EMBARQ'ın Türkiye ofisinin sponsorluğunda toplanan bağışlardan karşılandı. EMBARQ Türkiye Ofisi Müdürü Sibel Bülay Köylüoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin de projeye lojistik destek verdigini bildirdi.
Kirlilik ölçümleri nasıl yapıldı
Projenin ilk aşamasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde kullanılmakta olan lastik tekerlekli karayolu taşıt parkı belirlendi. Taşıtların sınıflandırılmasında yakıt türü (benzin, diesel, LPG, CNG vb alternatif yakıtlar), motor teknolojisi (dört zamanlı, iki zamanlı, çift yakıtlı vb) emisyon kontrol teknolojisi ve yaşı dikkate alındı. Bu çalışma için Emniyet Müdürlüğü'nün araç kayıt bilgileri kullanıldı. Bu bilgilere ek olarak İstanbul'un her iki yakasında, çesitli mahallelerde, oto parklarda ve yol kenarlarındaki araçlarla ilgili bilgi topladı. Toplanan bilgiler özellikle araçların modeli, kullandığı yakıt türü, yaşı ve teknolojisini içerdi. İstanbul sehiriçi trafik akışını belirlemek amacıyla 3 hafta boyunca çeşitli araçlara GPS takıldı. Bu araçlar sabah 7'den akşam 20'ye kadar kentin farklı kesimlerinde seyir halindeyken hareketleri uydu aracılığıyla takip edildi. Bu sayede kentin çesitli arterlerinde, mahalle arası sokaklarında, otoyollarda araçların hızları ölçüldü; dur–kalklar belirlendi.
Ulaştırma politikaları belirlenecek
Emisyon envanteri çerçevesinde 6 LPG'li, 93 benzinli ve 4 dizel binek aracı, 5 otobüs, 7 minibüs, 8 kamyon ve 17 kamyonet olmak üzere İstanbul'daki araç sayılarını temsil edecek toplam 140 aracın hareket halinde egzoz gazlarının ölçümü yapıldı. Karbonmonoksit, karbondioksit, hidrokarbon, azotoksit, oksijen ve partikül maddeler ölçüldü. Bütün bu ölçümlerin emisyon envanteri tamamlandığında egzoz gazı kirleticilerinin kaynak ve miktarları belirlenecek ve bu sonuçlar trafikten kaynaklanan kirliliğin boyutu saptanacak bu da bir toplantıyla duyurulacak. Daha sonra envanter çerçevesinde toplanan veriler projenin ikinci bölümü olan "Senaryo Gelistirme Çalıstayı"nda değerlendirilecek. Çalıstay'da paydaşlarla beraber veriler değerlendirilecek ve emisyonları azaltmak için öneriler geliştirilecek. Çalıştay'da geliştirilen öneriler projenin üçüncü kısmı olan "Pilot Projeler" etabında uygulamaya konulacak. Alternatif yakıt ve yeni araç teknolojileri gibi öneriler pilot bölgelerde hayata geçirilecek ve projelerin sonuçları değerlendirilerek egzoz gazı kirleticilerinin azaltılmasında en etkin çözümler saptanacak.
